Droga do Prokoško wiedzie przez góry
Do jeziora prowadzą dwie drogi. Jedna od strony Fojnicy, druga od Novego Travnika. Krążą opinie, że ta od strony Fojnicy jest troszeczke lepsza jeśli chodzi o przejazd. Wybieramy tą drugą, jadąc z Travnika mamy bliżej.
Skręciliśmy w wąską, szutrową drogę, prowadzącą coraz wyżej w stronę gór Vranica. Droga ma około 12 km. Zaczyna się niepozornie. Im dalej, tym więcej zieleni, ciszy i… dziur w drodze. Na szczęście jechaliśmy naszą Hondzią 4×4.
Czy „zwykła” osobówka da radę? Jedna jadąca za nami w pewnym momencie zawraca. Na miejscu widzimy same suvy i oczywiście golfa 2 😁. Na pewno ciężko będzie przejechać niższym autem. W tym roku zrealizowano częściowo plan asfaltowania drogi. Jednak na ten moment asfalt jest na samym końcu, około 1-2 km. Jedni zadowoleni, bo łatwiej dojechać. Drudzy mniej bo będzie więcej ludzi. Telefon przestał łapać zasięg. I dobrze – właśnie o taką ucieczkę od codzienności nam chodziło.
Prokoško - mały raj na wysokości 1 670 m n.p.m.
Gdy w końcu dotarliśmy na miejsce, jezioro przywitało nas spokojną taflą wody i widokiem drewnianych chatek rozrzuconych po zboczach. To kolibe – tradycyjne pasterskie domki, z których część można wynająć. Można spotkać oferty na popularnych portalach. Jednak sporo domków ma po prostu numer telefonu zawieszony na płocie. Pytamy jednego człowieka z ciekawości o cenę – 100 marek za noc. – odpowiada. – Ale mam prąd i ciepłą wodę – dodaje z dumą i wskazuje palcem na założone panele fotowoltaiczne. Tak, to jedyna opcja na dostęp do prądu.
Faktem jest, że nie wszystkie chatki stoją tu od pokoleń. W ostatnich latach powstało wiele nowych domków z myślą o turystyce. Na szczęście zachowano tradycyjny styl drewnianych zabudowań, dzięki czemu całość nadal tworzy harmonijny krajobraz – przynajmniej pod względem wizualnym.
Z punktu widzenia ekologii sytuacja jest bardziej skomplikowana. Rozwój turystyki nad jeziorem Prokoško jest zagrożeniem dla dziewiczości górskiego ekosystemu. Władze próbują uregulować pewne kwestie, ale nie zapominajmy – jesteśmy na Bałkanach. Tu wiele rzeczy dzieje się „po swojemu” i z dużą dozą improwizacji…
Domowa pita jakiej nie znajdziesz w mieście
Bośniacy mówią, że najlepszy burek jest w Bośni. Raz słyszeliśmy rozmowę:
– A wiesz dlaczego najlepszy burek jest u nas? Bo mamy najlepsze mięso. Mięso jest najważniejsze. Co Ci z burka jak jest słabe mięso?
– Zgoda. Ale co Ci z dobrego mięsa jak jest słabe ciasto? Ja myślę, że mamy najlepsze ciasto. Ciasto to podstawa.
– Zgoda. Ale co Ci z dobrego ciasta jak będzie słabe mięso?
– Zgoda. Ale co Ci z dobrego mięsa jak będzie słabe ciasto?
Domyślacie sie, że ta rozmowa trochę jeszcze trwała. Bosanski humor.
Oczywiście i mięso i ciasto jest ważne. My dodalibyśmy jeszcze do tego, że dobra pita musi być świeża. A właśnie nad jeziorem Prokoško wszędzie gdzie pytaliśmy to każdy mówi zrobię taka jaką chcesz, pokazując wielkość blachy. Jedna z gospodyń, mówi że mięsa jej brakło, ale ma jeszcze ser i ziemniaki. Zapytana o cenę, myśli, myśli i myśli i w końcu: a 16 marek niech będzie. Jak na porcje dla dwóch osób jest w porzdku, przystajemy na propozycje i nie żałujemy mimo że czekamy ponad pół godziny.
Zdecydowaliśmy się na sirnicę, czyli pitę z białym serem. Pieczona w tradycyjnym piecu, smakowała świetnie. Cienkie ciasto, chrupiąca skórka – po prostu bajka. To był prawdziwy rarytas – jedzony na drewnianej ławie, z widokiem na jezioro i w towarzystwie piwka z plecaka.
Co można robić nad jeziorem Prokoško?
Spacer wokół jeziora to czysta przyjemność. Wkoło jest ścieżka, którą można miło przejść. Trasa nie jest trudna, spokojnie poradzą sobie nawet małe dzieci. Dla bardziej ambitnych – można wejść na jeden z pobliskich szczytów.
,,Polski" pomnik ofiar katastrofy
Nieco powyżej jeziora znajduje się coś co nas zaskoczyło: pomnik z polskimi napisami. Zaciekawieni poszukaliśmy trochę informacji. Pomnik nad jeziorem Prokoško upamiętnia katastrofę helikoptera z 17 września 1997 roku. Zginęło w niej 12 osób – członków międzynarodowej misji pokojowej, którzy lecieli na spotkanie do Bugojna w ramach działań pokojowych po wojnie w Bośni i Hercegowinie. Na pokładzie byli przedstawiciele kilku krajów, w tym Polak – Andrzej Buler. Z tego właśnie powodu z jednej strony pomnika wyryta jest treść w języku polskim.
Prokoško - kilka rad praktycznych
- Wjazd kosztuje 15 marek za auto plus 3 marki za każdą osobę. Płatność tylko gotówką.
- Dojazd możliwy tylko latem – zimą śnieg odcina dostęp.
- Lepiej jechać samochodem terenowym.
- Brak sklepów, ale możliwość zamówienia świeżej pity, zamowienia kawy, czegoś do picia.
Chcesz zwiedzać razem z nami?
Bośnia z bliska – zobacz więcej niż inni
Odwiedzamy miejsca, do których nie dojeżdżają autokary – małe miasteczka, górskie jeziora, pasterskie wioski i klimatyczne zaułki pełne historii. Podróżujemy kameralnie, niespiesznie, z otwartością na lokalne smaki, zwyczaje i rozmowy. Zapraszamy na spotkanie z prawdziwą Bośnią.
Login
0 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze wpisy
Blog o bośni i hercegowinie
Poznaj najlepsze tradycyjne dania Bośni i Hercegowiny. Co warto zjeść? Ćevapi, jagnięcina z Jablanicy, burek, baklava, bosanska kafa i wiele więcej – sprawdź, czego spróbować na miejscu!
Neum to jedyne miasto Bośni i Hercegowiny nad Adriatykiem. Czy to nieznana alternatywa dla drogiej Chorwacji? Sprawdź, co oferuje ten niewielki, lecz intrygujący kurort: ile kosztuje nocleg, gdzie warto plażować i dlaczego wciąż niewiele osób wie o półwyspie Klek.
Trebinje latem – kąpiel w rzece, lokalne smaki i widoki bez wspinaczki. Nasz przewodnik na upał w najtańszym mieście blisko Dubrovnika.
